مروری بر زگیل تناسلی
کوندیلوما آکومیناتا (زگیل تناسلی) یک عفونت مقاربتی است که باعث ایجاد زائدههای کوچک به رنگ پوست یا صورتی روی لابیا، در ورودی واژن، یا اطراف و داخل مقعد میشود. اگرچه زگیل تناسلی هم در مردان و هم در زنان دیده میشود، اما تعداد زنان مبتلا به این بیماری بیشتر از مردان است.
علل زگیلهای تناسلی
زگیل تناسلی توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود که شایعترین عفونت مقاربتی در ایالات متحده است. بیش از 100 نوع مختلف از این ویروس وجود دارد که میتوانند مشکلات مختلفی ایجاد کنند. انواع 6 و 11 این ویروس، عامل اصلی زگیلهای تناسلی هستند، در حالی که انواع 16 و 18 بیشتر باعث سرطان دهانه رحم میشوند. انواع ویروس HPV که زگیل ایجاد میکنند، معمولاً منجر به سرطان نمیشوند.
نحوه انتقال HPV:
ویروس HPV از طریق تماس مستقیم پوست با پوست، از جمله رابطه جنسی واژینال، مقعدی، دهانی یا هر نوع تماس دیگر با ناحیه تناسلی (مانند تماس دست با دستگاه تناسلی) منتقل میشود. این ویروس از طریق لمس صندلی توالت منتقل نمیشود.
نکات مهم:
- بسیاری از افراد آلوده به ویروس، زگیل قابل مشاهدهای ندارند اما همچنان میتوانند ویروس را منتقل کنند.
- درمان زگیلها لزوماً خطر انتقال ویروس را کاهش نمیدهد.
- هر فردی که از نظر جنسی فعال است، ممکن است ناقل HPV باشد، حتی اگر زگیلهای قابل مشاهده نداشته باشد.
- زگیلها ممکن است چند هفته تا بیش از یک سال پس از مواجهه با ویروس ظاهر شوند، بنابراین معمولاً نمیتوان زمان یا نحوه دقیق عفونت را تعیین کرد.
علائم زگیل تناسلی
زگیلهای تناسلی به رنگ پوست یا صورتی هستند و ممکن است صاف و هموار یا برجسته با سطحی زبر باشند. این زگیلها معمولاً روی لابیا (لبهای واژن) یا در ورودی واژن ظاهر میشوند، اما ممکن است اطراف یا داخل مقعد نیز ایجاد شوند.
بیشتر زنان مبتلا به زگیل تناسلی هیچ علامتی ندارند. در موارد کمتر شایع، ممکن است خارش، سوزش یا حساسیت در ناحیه تناسلی ایجاد شود.
تشخیص زگیل تناسلی
تشخیص زگیل تناسلی معمولاً بر اساس معاینه پزشکی انجام میشود. اگر پزشک در مورد ماهیت ضایعه مطمئن نباشد، ممکن است بیوپسی (برداشتن نمونه کوچکی از بافت برای بررسی بیشتر) انجام دهد.
درمان زگیل تناسلی
روشهای متعددی برای درمان زگیل تناسلی وجود دارد که شامل داروها و روشهای پزشکی میشود. حتی پس از درمان، احتمال بازگشت زگیلها در عرض چند هفته یا چند ماه وجود دارد. دلیل این امر این است که درمان زگیلها لزوماً تمام ویروس HPV را از بین نمیبرد. برخی از سلولهای آلوده ممکن است در پوست ظاهراً سالم ناحیه تناسلی و واژن باقی بمانند.
نکات مهم درباره درمان:
- تاکنون هیچ درمانی وجود ندارد که بتواند ویروس HPV را به طور کامل از تمام سلولهای آلوده خارج کند.
- با این حال، بیشتر افراد در عرض دو سال با کمک سیستم ایمنی خود، ویروس و زگیلها را از بین میبرند.
- انتخاب بهترین روش درمانی به تعداد زگیلها، محل آنها، شرایط سلامت فرد (مانند بارداری یا بیماریهای ضعف سیستم ایمنی) و نظر پزشک یا ماما بستگی دارد.
- زگیلهای تناسلی الزاماً نیازی به درمان ندارند، بهویژه اگر باعث آزار و ناراحتی نشوند.
- در دوران بارداری، پزشک ممکن است برای جلوگیری از مسدود شدن دهانه واژن، درمان زگیلهای بزرگ را توصیه کند، اما مشخص نیست که این درمان از انتقال HPV به نوزاد جلوگیری کند.
درمانهای دارویی زگیل تناسلی
درمانهای دارویی شامل کرمها یا محلولهایی هستند که توسط پزشک، پرستار یا خود بیمار روی زگیلها اعمال میشوند. تمام این درمانها باید یک یا چند بار در هفته، به مدت چندین هفته استفاده شوند تا زگیلها از بین بروند.
پودوفیلین (Podophyllin)
- یک محلول موضعی است که بافت زگیل را تخریب میکند.
- پزشک یا پرستار محلول را با یک سواب پنبهای مستقیماً روی زگیلها اعمال میکند.
- بیمار باید یک تا چهار ساعت بعد، محل موردنظر را بشوید.
- این درمان هفتهای یک بار به مدت ۴ تا ۶ هفته تکرار میشود یا تا زمانی که زگیلها از بین بروند.
- عوارض جانبی: تحریک خفیف پوستی، درد و ایجاد زخم پوستی.
- در دوران بارداری استفاده نمیشود.
پودوفیلوکس (Podofilox)
- مشابه پودوفیلین است، اما بیمار میتواند آن را در خانه استفاده کند.
- این دارو با نام تجاری Condylox به صورت ژل یا محلول مایع موجود است.
- با استفاده از سواب پنبهای، بیمار باید آن را دو بار در روز، به مدت سه روز متوالی روی زگیل بمالد.
- سپس به مدت چهار روز هیچ درمانی انجام نمیشود.
- این چرخه را میتوان تا ۴ بار تکرار کرد تا زمانی که زگیلها از بین بروند.
- در دوران بارداری استفاده نمیشود.
- عوارض جانبی: مشابه پودوفیلین، شامل تحریک پوستی، درد و زخمهای پوستی.
اسید بیکلرواستیک (BCA) و اسید تریکلرواستیک (TCA)
- این اسیدها بافت زگیل را تخریب میکنند.
- TCA رایجتر است و باید توسط پزشک یا ارائهدهنده خدمات درمانی استفاده شود.
- این اسید هفتهای یک بار به مدت ۴ تا ۶ هفته روی زگیل اعمال میشود تا زمانی که زگیلها از بین بروند.
- عوارض جانبی: درد و سوزش.
- TCA در دوران بارداری ایمن است.
ایمیکوییمود (Imiquimod)
- با نامهای تجاری Aldara و Zyclara موجود است.
- این کرم سیستم ایمنی را تحریک میکند تا زگیل را از بین ببرد.
- کرم را مستقیماً روی زگیل بمالید معمولاً قبل از خواب و ۶ تا ۱۰ ساعت بعد آن را بشویید.
- روش مصرف:
- Aldara: سه بار در هفته، تا ۱۶ هفته.
- Zyclara: هر روز، تا ۸ هفته.
- ایجاد قرمزی و تحریک خفیف نشانه مؤثر بودن درمان است.
- در دوران بارداری توصیه نمیشود.
اینترفرون (Interferon)
- یک دارو برای تحریک پاسخ ایمنی بدن.
- به صورت تزریق یا ژل موضعی موجود است، اما تزریق مستقیم داخل زگیل مؤثرتر است.
- عوارض جانبی: علائم مشابه آنفولانزا، خستگی، کاهش اشتها و درد.
- بهعنوان درمان اولیه توصیه نمیشود و معمولاً در ترکیب با سایر درمانها یا برای زگیلهای مقاوم استفاده میشود.
- در دوران بارداری ایمن نیست.
سینکاتچین (Sinecatechins – Veregen)
- یک محصول گیاهی با فعالیت آنتیاکسیدانی و تقویتکننده ایمنی.
- باید روزانه ۳ بار، تا ۱۶ هفته روی زگیلهای خارجی مالیده شود.
- نباید داخل واژن یا مقعد استفاده شود.
- در افراد دارای ضعف ایمنی یا عفونت تبخال فعال توصیه نمیشود.
- باید قبل از تماس جنسی یا استفاده از تامپون شسته شود، زیرا لاتکس کاندوم و دیافراگم را ضعیف میکند.
- عوارض جانبی:
- ۵٪ از بیماران به دلیل عوارض آن را قطع کردهاند.
- ۹۰٪ از بیماران دچار واکنشهای موضعی شدید مانند خارش، قرمزی، درد، التهاب، زخم، تاول، تورم و سوزش شدهاند.
درمانهای جراحی زگیل تناسلی
درمانهای جراحی شامل برداشتن زگیل (اکسیزیون) یا تخریب آن از طریق انجماد یا سوزاندن است. این روشها اغلب بهصورت ترکیبی استفاده میشوند. برخی از این درمانها را میتوان در مطب پزشک انجام داد، در حالی که برخی دیگر در اتاق عمل انجام میشوند.
درمانهای جراحی در دوران بارداری ایمن هستند و معمولاً در موارد زیر توصیه میشوند:
- زگیلهایی که به درمانهای دارویی پاسخ ندادهاند.
- مناطق بزرگی از زگیلها که درمان دارویی برای آنها کافی نیست.
- زگیلهایی که در واژن، مجرای ادرار یا مقعد گسترش یافتهاند.
- مناطقی که علاوه بر زگیل، تغییرات پیشسرطانی نیز دارند.
سرمادرمانی) کرایوتراپی (Cryotherapy
- این روش با استفاده از مواد شیمیایی زگیل را منجمد میکند.
- در مطب پزشک و بدون نیاز به بیحسی انجام میشود.
- عوارض جانبی:
- درد در حین درمان.
- تحریک پوستی، تورم، تاول و زخم.
- در دوران بارداری قابل استفاده است.
الکتروکوتر (Electrocautery)
- این روش از جریان الکتریکی برای سوزاندن زگیل استفاده میکند.
- در اتاق عمل و با بیحسی موضعی انجام میشود تا از درد جلوگیری شود.
جراحی برداشت زگیل(Excision)
- زگیلها با جراحی برداشته میشوند.
- معمولاً در اتاق عمل و با بیحسی انجام میشود.
- عوارض احتمالی: درد، زخم، عفونت (نادر).
لیزر درمانی (Laser Therapy)
- از انرژی نوری لیزر برای تخریب زگیلها استفاده میشود.
- نیاز به تجهیزات تخصصی و پزشک آموزشدیده دارد.
- در اتاق عمل و با بیحسی موضعی انجام میشود.
- در صورت گستردگی زیاد زگیلها توصیه میشود.
- عوارض احتمالی:
- ایجاد زخم، درد و تغییر رنگ پوست (روشنتر شدن ناحیه).
پیگیری و پیشگیری زگیل تناسلی
- پیگیری پس از درمان زگیل تناسلی
- از بین رفتن زگیلها به این معنا نیست که ویروس HPV کاملاً از بدن خارج شده است.
- اگر زگیلها برگردند، معمولاً ظرف ۳ تا ۶ ماه پس از درمان ظاهر میشوند.
- بازگشت زگیلها در افراد دارای ضعف سیستم ایمنی )مانند مبتلایان به دیابت، HIV یا افرادی که داروهای خاصی مصرف میکنند( بیشتر رخ میدهد.
- پیشگیری از زگیل تناسلی
واکسن HPV
- دو نوع واکسن برای پیشگیری از زگیل تناسلی وجود دارد:
- Gardasil چهار ظرفیتی) – از ۴ نوع HPV (انواع 6، 11، 16، 18 جلوگیری میکند.
- Gardasil 9 نه ظرفیتی – علاوه بر این، ۵ نوع دیگر HPV را نیز پوشش میدهد.
- این واکسنها از بیشتر موارد زگیل تناسلی HPV 6 و 11 و سرطان دهانه رحم HPV 16 ، 18 و سایر انواع پرخطر پیشگیری میکنند.
- در ایالات متحده فقط واکسن Gardasil 9 در دسترس است.
- این واکسنها عفونت HPV یا زگیلهای موجود را درمان نمیکنند، بلکه فقط از ابتلا جلوگیری میکنند.
- واکسن HPV ایمن است و برای نوجوانان و جوانان توصیه میشود.
پیشگیری از طریق تماس جنسی
- اجتناب از تماس جنسی با افراد مبتلا به زگیل تناسلی یا HPV میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
- اما از نظر عملی، این کار دشوار است زیرا بسیاری از افراد آلوده هستند اما هیچ علائم قابل مشاهدهای ندارند.
- کاندومها محافظت کامل در برابر HPV یا زگیل تناسلی را فراهم نمیکنند زیرا نواحی بدون پوشش کاندوم همچنان میتوانند ویروس را انتقال دهند.
- اگر مبتلا به زگیل تناسلی یا HPV هستید، قبل از رابطه جنسی صادقانه با شریک خود صحبت کنید.
- توضیح دهید که HPV یک ویروس بسیار شایع است.
- بیشتر افراد آلوده هیچ علامتی ندارند.
- هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص HPV در ناحیه تناسلی وجود ندارد.
- فقط آزمایش پاپ اسمیر برای بررسی HPV دهانه رحم وجود دارد، اما این آزمایش انواع HPV مرتبط با زگیل تناسلی را بررسی نمیکند.