ویروس اچ پی وی یا پاپیلومای انسانی (HPV) ویروسی است که از طریق تماس پوست با پوست و روابط جنسی منتقل می شود. بیش از 100 نوع ویروس HPV وجود دارد که از طریق تماس جنسی قابل انتقال است و می تواند بر اندام تناسلی، دهان و گلو تاثیر بگذارد. به همین ترتیب اچ پی وی شایع ترین بیماری روابط جنسی است. اغلب افرادی که روابط جنسی زیادی دارند نوعی از آن را دریافت می کنند. در برخی از موارد عفونت HPV تناسلی ممکن است باعث ایجاد مشکلات سلامتی شود. با این حال، برخی از انواع اچ پی وی می توانند منجر به ایجاد زگیل تناسلی و حتی سرطان دهانه رحم، مقعد و گلو شود.
ویروسی که عامل عفونت HPV است، از طریق تماس پوست با پوست انتقال می یابد. اکثر افراد از طریق تماس جنسی مستقیم، از جمله واژینال، مقعد و رابطه جنسی دهانی، این عفونت را دریافت می کنند. بسیاری از افراد مبتلا به ویروس اچ پی وی هستند و از آن اطلاعی ندارند، این به معنی است که شما می توانید این ویروس را حتی از فردی که هیچ علائمی ندارد، نیز دریافت کنید.
در موارد نادر، مادرانی که اچ پی وی دارند می توانند ویروس را در حین زایمان به نوزاد انتقال دهند. که در این صورت نوزاد به بیماری به نام پاپیلوماتوز تنفسی مبتلا می شود ، در این بیماری زگیل های مربوط به ویروس HPV درون گلو یا راه هوایی ایجاد می شوند.
علائم ویروس اچ پی وی
اغلب ویروس اچ پی وی علائم قابل مشاهده ای ندارد. برخی از انواع این ویروس حتی بعد از 2 سال از ورود آن به بدن هیچ علامت و نشانه خاصی را به همراه ندارند و این یعنی ممکن است فرد آن را بدون اطلاع به بدن شریک خود انتقال داده باشد. اما در هر صورت این ویروس، می تواند مشکلات جدی مانند زگیل های تناسلی و زگیل در گلو (شناخته شده به عنوان پاپیلوماتوز مجدد تنفسی) و … را به همراه داشته باشد. همچنین عفونت HPV عامل سرطان دهانه رحم و سایر سرطان های تناسلی، سر، گردن و گلو شناخته می شود.
البته انواع دیگری از HPV که موجب زگیل می شوند،از انواع سرطانی آن متفاوت است. بنابراین، داشتن زگیل های تناسلی ناشی از ویروس HPV به این معنی نیست که شما سرطان دارید. سرطان های ناشی از این ویروس اغلب تا زمان پیشرفت علائمی را ایجاد نمی کنند و تنها راهکار تشخیص غربالگری منظم است، غربالگری می تواند به تشخیص مشکلات بهداشتی مرتبط با HPV کمک کند و شانس بقا را افزایش دهد.
علائم ویروس اچ پی وی HPV در مردان
بسیاری از مردان مبتلا به ویروس HPV هیچ علائمی ندارند، اگر چه برخی از آنها مبتلا به زگیل های تناسلی می شوند. پس اگر ضایعات غیر معمولی بر روی آلت تناسلی مردانه، اسکروتوم (کیسه بیضه ) یا مقعد مشاهده کردید، به پزشک مراجعه نمایید.
برخی از سويه های ویروس HPV می توانند سرطان های آلت تناسلی، مقعد و گلو را در مردان ایجاد کنند. برخی از مردان بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان های مرتبط با HPV هستند، مثل مردانی که با مردان دیگر رابطه جنسی برقرار می کنند و یا مردانی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند.
علائم ویروس اچ پی وی HPV در زنان
در طی تحقیقات مشخص شده، زنان در طول عمر خود حداقل یک نوع ویروس HPV را دریافت می کنند. اغلب زنان مبتلا به HPV علائمی ندارند ولی دسته ای از آنها دچار زگیل های تناسلی می شوند که ممکن است در داخل واژن، در اطراف حنجره یا گردنه رحم یا فرج (آلت تناسلی زنانه) ظاهر شوند. در صورت مشاهده رشد هر بافت غیرطبیعی بر روی آلت تناسلی بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید.
برخی از انواع ویروس HPV می تواند سرطان دهانه رحم یا سرطان های واژن، مقعد یا گلو ایجاد کند. غربالگری منظم می تواند به تشخیص تغییرات مرتبط با سرطان دهانه رحم در زنان کمک کند. علاوه بر این، آزمایشات DNA بر روی سلول های رحم می توانند سویه های HPV مرتبط با سرطان های دستگاه تناسلی را شناسایی کنند.
لازم به ذکر است که طبق آمار گزارش شده در موارد بسیار نادر ویروس اچ پی وی ممکن است منجر به سرطان بینی شود. علائم این عارضه عبارتند از درد و بی حسی در صورت، آبریزش بینی، خونریزی و …
انواع ویروس اچ پی وی
زمانی که یک فرد به این ویروس مبتلا می شود، باید برای تشخیص نوع آن اقدام کند. زیرا فقط سویه های خاصی از این ویروس هستند که باعث ایجاد زگیل تناسلی می شوند. روش های درمان نیز نسبت به نوع ویروس تا حدودی متفاوت هستند. چهار نوع شایع از ویروس اچ پی وی وجود دارد که افراد به آنها مبتلا می شوند و این چهار نوع در دو دسته ی کم خطر و پرخطر قرار گرفته که به صورت زیر هستند:
- HPV 11 و HPV 6 (کم خطر)
- HPV 16 و HPV 18 (پرخطر)
شناسایی ویروس اچ پی وی HPV
تست شناسایی این ویروس در مردان و زنان متفاوت است. که در ادامه به شرح آن می پردازیم :
تست شناسایی HPV در زنان
تست های پاپ اسمیر برای شناسایی سلول های غیر طبیعی در زنان بکار می رود. این آزمایش می تواند سرطان سرویکس یا سایر مشکلات مربوط به این ویروس را مشخص نماید. زنان باید در سنین بین 21 تا 29 سال حداقل یکبار در سال، و زنان بین سنین 30 تا 65 سال، هر پنج سال یکبار آزمایش DNA و پاپ اسمیر را برای شناسایی ویروس HPV انجام دهند. در صورتی که نتایج پاپ اسمیر غیر طبیعی باشد، پزشک آزمایش HPV را درخواست می کند. همچنین در صورتی که ویروس از نوع سرطان زا آن باشد، پزشک تغییرات سرویکس یا گردنه رحم را بررسی می کند. که برای این امر نیاز به انجام کولپوسکوپی خواهد بود. البته تغییرات گردنه رحم که منجر به سرطان می شود، اغلب سال ها به طول می انجامد.
تست شناسایی HPV در مردان
آزمایش DNA و HPV تنها برای تشخیص این ویروس در زنان در دسترس است و در حال حاضر هیچ آزمایش مورد تایید FDA برای تشخیص اچ پی وی در مردان وجود ندارد. به همین ترتیب غربالگری معمول برای سرطان مقعد، گلو و یا آلت تناسلی در مردان توصیه نمی شود. البته بعضی از پزشکان آزمایش پاپ اسمیر مقعد را برای مردان در معرض خطر سرطان مقعد انجام میدهند.
پاکسازی و درمان اچ پی وی
این ویروس در اغلب موارد از بین نمی رود، بنابراین هیچ عارضه ای برای ویروس اچ پی وی وجود ندارد. ولی لازم است هر سال آزمایش های لازم انجام گیرد تا تغییرات سلولی ایجاد شده مورد بررسی قرار گیرند. اما برای درمان زگیل تناسلی می توان از داروهای مناسب، روش سوزاندن با جریان الکتریکی یا انجماد با نیتروژن مایع استفاده نمود. اما، همه این روش ها شما را از شر زگیل های فیزیکی خلاص می کنند و چون ویروس خود درمان نمی شود، امکان بازگشت زگیل ها وجود دارد.
انجام تست هایی نظیر پاپ اسمیر به شناخت روند تغییرات سلول های سرطانی کمک می کند. همچنین سرطان هایی که از HPV ایجاد می شوند با روش هایی مانند شیمی درمانی، پرتو درمانی یا جراحی و یا مجموعه از آنها درمان میشوند. در حال حاضر هیچ روش درمان طبیعی برای درمان HPV وجود ندارد. تنها غربالگری روتین برای HPV و سرطان گردن رحم می تواند بر شناسایی، نظارت و درمان مشکلات بهداشتی ناشی از عفونت HPV کمک نماید.
روش های انتقال HPV
این ویروس از طریق تماس پوست با پوست منتقل می شود. از عواملی که ممکن است شخصی را در معرض خطر ابتلا به اچ پی وی قرار دهد، عبارتند از:
- برقراری رابطه جنسی با بیش از یک نفر
- برقراری رابطه واژینال، دهان یا مقعد بدون کاندوم
- سیستم ایمنی ضعیف
- برقراری رابطه با شریک جنسی حامل HPV
همچنین برخی از عوامل وجود دارند که در صورت ابتلا به این ویروس، ریسک ایجاد سرطان را افزایش خواهند داد :
- سیستم ایمنی ضعیف
- ابتلا به بیماری های آمیزشی ( STI ها) مانند گونوره آ، کلامیدیا و هرپس سیمپلکس
- التهاب مزمن
- زایمان های متعدد (سرطان دهانه رحم)
- مصرف قرص های ضد بارداری به مدت طولانی (سرطان دهانه رحم)
- مصرف قلیان (سرطان دهان یا گلو)
- برقراری رابطه جنسی مقعدی (سرطان مقعدی)
پیشگیری از HPV
ساده ترین راه برای جلوگیری از ابتلا به اچ پی وی استفاده از “کاندوم و برقراری رابطه جنسی سالم” است. علاوه بر این، تزریق واکسن گارداسیل برای پیشگیری از زگیل های تناسلی و سرطان های ناشی از این ویروس کاربرد دارد. این واکسن می تواند فرد را در برابر نه سویه مختلف ویروس HPV که عامل سرطان یا زگیل های تناسلی است، محافظت نماید.
بهترین زمان برای تزریق واکسن ویروس HPV برای پسران و دختران سن 11 تا 12 سال است. تزریق دو دوز واکسن حداقل به 6 ماه فاصله نیاز دارد. زنان و مردان 15 تا 26 ساله همچنین می توانند درسه مرحله واکسینه شوند. علاوه بر این، افراد بین سنین 27 تا 45 ساله که قبلا برای HPV واکسینه نشده اند، واجد شرایط واکسیناسیون با Gardasil 9 می باشند. برای جلوگیری از مشکلات بهداشتی مرتبط با این ویروس باید به طور منظم بررسی های بهداشتی و تست پاپ اسمیر انجام گیرد.
ویروس HPV و حاملگی
طبق جستجو های تحقیقاتی کلینیک اچ پی وی ابتلا به این ویروس شانس بارداری را کاهش نمی دهد. اگر شما حامله و دارای ویروس HPV هستید، ممکن است بخواهید فرآیند درمان را تا بعد از زایمان به تأخیر اندازید که این امر بدون عوارض نیست. تغییرات هورمونی که در دوران بارداری اتفاق می افتد ممکن است باعث ایجاد زگیل تناسلی شود و در بعضی موارد این زگیل ممکن است خونریزی کند. همچنین اگر زگیل های تناسلی گسترش یابند، ممکن است نتوانید زایمان واژینال داشته باشید.
در موارد نادر، یک زن مبتلا به اچ پی وی می تواند آن را به کودک خود منتقل کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، یک بیماری نادر اما جدی به نام پاپیلوماتوز تنفسی رخ میدهد. در این شرایط، زگیل ها در راه های تنفسی کودک رشد می کند. تغییراتی که در طول بارداری رخ میدهد، ممکن است باعث ایجاد عوارضی شود در نتیجه غربالگری معمول برای سرطان دهانه رحم و HPV لازم است.
آمار ویروس HPV
CDC (مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری) تخمین زده است که 79 میلیون آمریکایی دارای ویروس HPV هستند. اکثر این افراد در رده نوجوانی و یا اوایل دهه 20 زندگی خود به سر می برند. همچنین آمار ها نشان داده حدود 14 میلیون نفر هر سال در معرض خطر این ویروس قرار می گیرند. در این کشور، HPV باعث ایجاد بیش از 33،000 سرطان در سال در مردان و زنان می شود. برآورد شده است که 95 درصد از سرطان های مقعدی ناشی از عفونت HPV هستند. اکثر این موارد به علت HPV 16 رخ می دهند. همچنین دو نوع HPV 18 و HPV 16 حداقل 70 درصد موارد سرطان دهانه رحم را تشکیل می دهند.
در سال 2006 اولین واکسن HPV تولید شد و از آن زمان تا به حال، 64 درصد کاهش در گونه های HPV در دختران نوجوان در ایالات متحده، تحت پوشش واکسن دیده شده است.
