مراحل ابتلا و درمان کرونا (اُمیکرون)

 روز ۱ و ۲ و ۳: دوران نهفتگی

بعد از آنکه ویروس کرونا موفق می‌شود به اولین سلول‌های بدن حمله کند، قدم بعدی گسترش دامنه حمله است. هر سلول آلوده شروع به پخش هزاران ویروس در بدن می‌کند. در این مرحله ویروس به شکل خاموش در حال گسترش است و هنوز حضورش را نمی‌توان تشخیص داد و به همین دلیل، مرحله نهفتگی نامیده می‌شود.
اندرسون اف. بریتو، ویروس‌شناس انستیتوی تودوس پلا سوده در برزیل می‌گوید: «ما متوجه شده‌ایم که دوران نهفتگی ویروس کاهش پیدا کرده است.»

بر اساس گزارش سازمان امنیت سلامت بریتانیا، دوران نهفتگی سویه آلفا حدود ۵ تا ۶ روز بود اما برای دلتا به ۴ روز رسید. با شیوع اومیکرون، متوسط فاصله تماس تا شروع علائم به ۳ روز کاهش پیدا کرد. به‌ عبارت ‌دیگر قبلا نزدیک به یک هفته طول می‌کشید تا علامت‌های بالینی ظاهر شوند، حالا ممکن است یک روز بعد از تماس بروز کنند. با این حال دوران نهفتگی ممکن است متفاوت باشد و نشانه‌های بالینی حتی تا ۱۴ روز بعد از تماس ظاهر شوند.

روز ۴ تا ۱۴: شروع و گسترش علائم 

ویروس در مجراهای فوقانی تنفسی (بینی، دهان و گلو) پیشروی می‌کند و پخش می‌شود و سیستم ایمنی ما متوجه می‌شود و حمله به آن را آغاز می‌کند.

اولین عملیات دفاعی بدن ما را گلبول‌های سفید، نوتروفیل، مونوسیت و سلول‌هایی که اصطلاحاً «قاتل‌ بالفطره» نامیده می‌شوند انجام می‌دهند. بتدریج بخش‌های دیگر سیستم ایمنی هم وارد عمل می‌شوند مثل لنفوسیت‌های تی، که با کمک آن‌ها حمله منظم‌تر می‌شود، و لنفوسیت‌های بی که پادتن (آنتی‌بادی) ترشح می‌کنند. علائم بالینی در بعضی افراد دقیقاً با این مرحله از فعالیت دستگاه ایمنی ظاهر می‌شوند، علائمی مانند آبریزش بینی، سرفه، تب و گلودرد.

برای پاک کردن بدن از ویروس، سلول‌های زیادی باید بی‌وقفه کار و مواد مختلفی ترشح کنند و آثار این فعالیت‎ها بصورت علائم بیماری ظاهر می‌شوند. اما این علائم چقدر ادامه پیدا می‌کنند؟ نانسی بلی، متخصص بیماری‌های عفونی، ویروس‌شناس و استاد دانشگاه سائوپائولو می‌گوید: «بستگی به فرد دارد. در بعضی‌ها علائم بسیار خفیف‌اند و بعد از چهار یا پنج روز بهبود پیدا می‌کنند و برای بعضی بیشتر طول می‌کشد. »

خانم بلی که عضو انجمن بیماری‌های عفونی برزیل است، تخمین می‌زند که «بطور کلی، بدترین علامت‌ها مانند تب و گلودرد معمولاً سه روز طول می‌کشند. بعد از این مرحله علائم مانند آبریزش بینی و سرفه ممکن است یک هفته تا ده روز ادامه پیدا کنند.» در این مرحله مهم است که در قرنطینه بمانید و تماس با دیگران را به حداقل ممکن برسانید. اگر ضروری است از خانه خارج بشوید و با دیگران در تماس باشید ماسک با کیفیت می‌تواند از پخش شدن ویروس جلوگیری کند.

ماندن در قرنطینه کلید قطع زنجیره سرایت ویروس است و از افزایش ابتلا جلوگیری می‌کند. استراحت و مصرف مایعات مهم هستند و مسکن هم می‌تواند کمک کند. خانم بلی می‌گوید: «اگر ۷۲ ساعت بعد از شروع علائم احساس تنگی نفس می‌کنید و تب ادامه دارد به پزشک مراجعه کنید.» این نکته بخصوص در مورد سالمندان، مبتلایان به بیماری‌های مزمن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیف‌ دارند اهمیت بسیار بیشتری دارد.

روز ۱۵ به بعد: پایان بیماری یا احتمال شروع علامت‌های کووید (کرونای) طولانی

بعد از حدود دو هفته از آلودگی به کرونا، سیستم ایمنی معمولا پیروز می‌شود و روند تکثیر ویروس و تخریب سلول‌ها را متوقف می‌کند.واکسن‌ها به این پیروزی کمک کرده‌اند. آنها به سیستم ایمنی ما امکان دادند بدون خطر ویروس واقعی، برای مبارزه با آن تمرین کند و آماده شود.

متأسفانه در بعضی موارد ویروس به اندام‌های حیاتی (مانند ریه‌ها) راه پیدا می‌کند و آنها را دچار التهابی شدید و خطرناک می‌کند. این موارد اورژانس پزشکی هستند و احتمال مرگ افزایش پیدا می‌کند. حتی بیمارانی که بهبودی مناسبی پیدا می‌کنند در معرض خطر کرونای طولانی هستند که ممکن است تا ماه‌ها و سال‌ها ادامه پیدا کند.

در مورد این بخش از بیماری ناشناخته‌های زیادی وجود دارند اما مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات‌متحده آمریکا تخمین می‌زند علائم در حدود ۱۳/۳ درصد مبتلایان به کرونا، یک ماه یا بیشتر ادامه دارند و حدود ۲/۵ درصد، بعد از سه ماه همچنان علامت‌هایی را گزارش می‌کنند. به گفته مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های آمریکا، بیش از ۳۰ درصد مبتلایان، شش ماه بعد از بهبود، برای علائم باقی‌مانده به بیمارستان مراجعه کرده‌اند، از جمله برای خستگی شدید، مشکلات تنفسی، اضطراب و درد.